พุทธศิลป์ถือเป็นหนึ่งในรากฐานทางวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงความเชื่อ ความศรัทธา และภูมิปัญญาของชุมชนในแต่ละยุคสมัย จังหวัดพะเยาเป็นพื้นที่ที่มีมรดกทางศิลปกรรมพุทธศาสนาที่ทรงคุณค่า โดยเฉพาะ “พระพุทธปฏิมาศิลาทรายสกุลช่างพะเยา” ซึ่งมีเอกลักษณ์โดดเด่นทั้งในด้านรูปแบบ ลวดลาย และเทคนิคการสร้าง อย่างไรก็ตาม ความงดงามเหล่านี้กลับยังไม่ถูกนำมาสื่อสารหรือถ่ายทอดต่อไปสู่คนรุ่นใหม่อย่างกว้างขวาง การประยุกต์เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อสร้างสรรค์สื่อเสมือนจริงจึงเป็นแนวทางสำคัญที่ช่วยยกระดับคุณค่าของพุทธศิลป์และทำให้เข้าถึงได้ในวงกว้างยิ่งขึ้น

          งานวิจัย “พระพุทธปฏิมาศิลาทรายสกุลช่างพะเยากับการสร้างสื่อเสมือนจริง” ได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ประจำปี 2563 ในสาขาสร้างสรรค์งานศิลป์ เป็นโครงการที่มุ่งเน้นการนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาผสมผสานกับภูมิปัญญาทางศิลปกรรม โดยผู้วิจัยได้เก็บข้อมูลเชิงลึกจากพระพุทธรูปหินทรายในพื้นที่ ศึกษาลักษณะทางประติมากรรมและรายละเอียดเชิงศิลป์ ก่อนนำมาสร้างสรรค์เป็นสื่อความจริงเสมือน (Virtual Reality) ที่ช่วยถ่ายทอดพุทธศิลป์โบราณให้เกิดความสมจริงและน่าสนใจมากขึ้น ผลงานที่เกิดขึ้นไม่เพียงแต่เป็นการอนุรักษ์ แต่ยังช่วยสร้างประสบการณ์ใหม่ให้แก่ผู้ชมงานศิลปะในโลกดิจิทัล

          นอกจากนี้ แนวทางดังกล่าวยังได้รับการถ่ายทอดและต่อยอดในบทความวิจัยนานาชาติเรื่อง Technology of Digital Art for Adapting Ancient Visual Art Designs ซึ่งได้รวบรวมองค์ความรู้และประสบการณ์จากการสร้างงานกราฟิกและมัลติมีเดียที่ประยุกต์จากศิลปะและวัฒนธรรมดั้งเดิม เนื้อหาของบทความดังกล่าวชี้ให้เห็นว่าการใช้เครื่องมือทางเทคโนโลยีสมัยใหม่ไม่เพียงเพิ่มความน่าสนใจให้กับศิลปวัฒนธรรมเก่าแก่ แต่ยังเป็นการเปิดพื้นที่ให้แก่ศิลปินและนักออกแบบได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์ในการสร้างงานดิจิทัลอาร์ตที่มีคุณค่าและมีความร่วมสมัย

          การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลกับพุทธศิลป์จึงไม่ได้เป็นเพียงเรื่องของการอนุรักษ์หรือการบันทึกข้อมูล แต่ยังเป็นการสร้างสื่อใหม่ที่สามารถเชื่อมโยงผู้คนในยุคปัจจุบันกับรากเหง้าทางวัฒนธรรมของตนเอง การใช้ความจริงเสมือน (VR) หรือเทคโนโลยีมัลติมีเดียอื่น ๆ ยังช่วยขยายโอกาสทางการศึกษา สร้างแรงบันดาลใจ และเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของสังคมต่อมรดกทางศิลปะในมิติใหม่